ትግርኛ

ዓዋተ ዶት ኮም ምስ ዶክቶር ሚርያም ቫን ራይሰን (Dr. Mirijam Van Reisen) ኣብ ዘካይዶ ቃለ-መሓትት፡ እታ ሓንቲ ጽልግልግ ኢላ በቶም ተኻፈልቲ ዋዕላ ብራስልስ መልሲ ዘይረኸበት ዝነበረት ሕቶ መልሲ ሂባትላ። ድርጅታ EEPA እቲ ነዞም ኤርትራውያን “ናይ ውከሳ ጉጅለ” “reference group” ንክቖሙ ዝተጠቕመሉ መምዘኒ ከመይ ኢዩ ነይሩ? ብኣበሃህላ ዶክቶር ሚርያም ቫን ራይሰን ሓደ …

ዓዋተ ዶት ኮም ምስ ዶክቶር ሚርያም ቫን ራይሰን (Dr. Mirijam Van Reisen) ኣብ ዘካይዶ ቃለ-መሓትት፡ እታ ሓንቲ ጽልግልግ ኢላ በቶም ተኻፈልቲ ዋዕላ ብራስልስ መልሲ ዘይረኸበት ዝነበረት ሕቶ መልሲ ሂባትላ። ድርጅታ EEPA እቲ ነዞም ኤርትራውያን “ናይ ውከሳ ጉጅለ” “reference group” ንክቖሙ ዝተጠቕመሉ መምዘኒ ከመይ ኢዩ ነይሩ? ብኣበሃህላ ዶክቶር ሚርያም ቫን ራይሰን ሓደ ካብቲ …

ብዓዋተ – ሕዳር 23, 2009  ገዳብ ዜና ናይ ዓዋተ.ኮም ወረ ከማዕብል ከሎ ካብ ኩሉ ጎድንታት ሓበሬታታት እዩ ዝእክብ። ናይ ብራስለስ ዋዕላ ዜና ክንከታተል ምስ ጀመርና ‘ውን ንዶክቶር ቫን ራይሰን፡ ዳይረክተር ናይ ኤውሮጳ ናይ ወጻኢ ጉዳያት ኣማኸርቲ (EEPA) ክንራኸባ ፈቲንና። ግን ክሳዕ ‘ቲ ዜና ዝወጽእ ክትምልሰልና ኣይከኣለትን። እዚ እነቕርቦ ዘለና ምክትታል …

ሓደ ህዝባዊ ቃልሲ ሃግራዊ ከብሎ ዝኽእል እቶም ኣብታ ሃገር ዝርከቡ ህዝቢ ብሓባር ተሳቲፎም ምስ ዝቃለሱ ኢዩ። ርግጽ ፖለቲካውን ባህላውን ሃይማኖታውን ፍልልያት ክህሉ ይኽእል ኢዩ። ይኹን’ምበር ምእንቲ ናጽነት ሃገርን መሰላት ህዝብን ክትብል ነቲ ዘሎ ፍልልያት ኣወንዚፍካ ተጠርኒፍካ ካብ ምቅላስ ካሊእ ኣማራጭ ክህሉ ኣይክእልን። በዚ ኣገባብ’ዚ ኢዩ ድማ ሓደ ቃልሲ ሃገራዊ ትሕዝቶ …

እቲ ሓላው’ታ ወርቃዊት ገረብ ዘፍጥረት ውልቀ መላኺ ቀዳማይ ሕታም  ­_ ጥሪ 2008 ካልኣይ ሕታም   _ ሓምለ 2009 ፍልጥ ዳኒኤል ሰመረ ተስፋይ እበሃል። ኣብ ኣዲስ ኣበባ ዩኒቬርሲቲ ሕጊ ተማሂረ።  ብ1974 ዓም ሓዲስ ፖለቲካዊ  ኵነት ኣብ መላእ እትዮጵያ ተተኵሱ  ትምህርተይ ኣይፈጸምኩን። ብ1974 ዓም ናብ ጀብሃ ተሰሊፈ፡ ተሰጕጔ፡ እንደገና ብ1976 ዓም ተሰሊፈ ብ1985ዓም እታ ውድብ  …

ምልክታ: እታ ቅድመ ክልተ-ቕነ ኣቢለ ዝጸሓፍክዋ ዓምዲ ብዓረብ ተቶርጊማ ከም ተሓተመት ተዓዚብኩም ትኾኑ፡፡ ነቲ ዝተርጎመ “የቐንየለይ” እናልኩ፡ ኣብ’ቲ ሰናይ ተግባር ሓንቲ ኢድ ከምዘይነበረኒ የፍልጥ፡፡ ዋላ’ኳ ብዓቕመይ ዓረብ እፍትን እንተኾንኩ፡ ክንድኡ ዝኸውን ብቕዓት’ስ የብለይን፡፡ ሓደ-ሓደ ኣሕዋት ግን ኣነ ባዕለይ ብዓረብ ዝጸሓፍኩ መሲልውም ብዙሕ ደስ ኣይበሎምን፡፡ ሓደ-ክልተ ናይ ኩነና ጸርፊ’ውን ለጎሱለይ፡፡ ኣነ …

ምናልባት ብሕርሻ ንዝማዕበሉ ሃገራት ከም ተራ ስርሒታት ዝቑጸር፡ ግን ዜጋታቶም ናይ መግቢ ውሕስነት ዘይብሎም ብፍላይ ድማ፡ብውዕል ሕድር ናብራ ዝሳቐዩ ደቐባት ኢትዮጵያን፣ ኤርትራን ፣ ሶማልያን ፣ከም ዓቢዪ ዓወት ተቑጺሩ እንተዝድንከረሉ  ዘየሕፍር ፣ ሕማም ጉልሓይ ካብ ሱሩ ተባሕጒጉ ምጥፋኡ ዘበሰር ወረ ክዝርጋሕ ከሎ ይኸውን። ርግጽ ጒልሓይ ካብ ኢትዮጽያ ምብራሱ ዘረጋግጹ መረዳኣታታት ካብ …

መዘኻኸሪ፡ እዚ  ሰነድ’ዚ ተወሳኺ ሓበሬታ ኣብ ዝተረኸበሉ በብግዚኡ ዝመሓየሽ ህያው ሰነድ ኢዩ። ኣብዚ ሰነድ’ዚ ተዘርዚሮም ዘለዉ ሰባት ኣብቲ ዝለዓለ ጽፍሒ ሓላፍነት ዝርከቡ መራሕቲ ህግደፍ ኢዮም። ሓበሬታ ኣብ ዝተረኸበሉ፡ እዚ መዝገብ ተኸሰስቲ’ዚ ኣብ ካልኣይ፣ ሳልሳይን ራብዓይን ጽፍሒ ሓላፍነት ንዘለዉ ሰባት ‘ውን ከጠቓልል ይኽእል። ተኸሰስቲ ሓደ ሰብ፡ ክሲ ቅድሚ ምምስራቱ፡ ከም ተደበለ …

ሓደ መራሒ ናይ ሓደ ሃገር ባዛዕባ ኣካይዳ ምሕደራ ህዝብን ቁጠባዊ ፖሊስን ዝመልከት ንህዝቡ ከፍልጥ ግቡእ ኢዩ። ሓደ ካብቲ ኣገባብ መግለጺ ድማ ብቓለ-መሕተት ኣቢልካ ናብ ህዝቢ ዝፍኖ ሓበረታ ይኸውን። ብፍላይ ኣብ ሓደ ዲሞክራስያዊ ስርዓት፡ ብነጻ ናይ መራኸቢ ማዕከናት(መዲያ) ካብቲ ህዝቢ ዝምንጩ ሓሳባትን ርኢቶታትን፡ ኣዋህሊሎም ነቲ መራሒ ይሓትዎ። ህዝብ’ውን ብግልጺ ይከታተል። በዚ …

ኣድላይነት ኣምር መሰጋገሪ ፍትሒ  (transitional justice) ኣብ ኤርትራ (ብኣጋጣሚ መበል 18 በዓል ናጽነት ኤርትራ፡ ኣብ ለንደን ዝቐረበ ጽሑፍ) ዝኸበርኩም ተሳተፍትን ኣዳለውትን ናይዚ መደብ እዚ፡ ከመይ ትኾኑ፧ ብርዱእ ምኽንያታት ኣብ “ምሉእ” ሓጎስ ኣለና ክንብል ዘይንኽእል’ኳ እንተዀና፡ ዝዓበየ ሃገራዊ በዓልና ብምዃኑ እንቋዕ ናብ መበል 18 በዓል ናጽነት ኤርትራ ኣብቀዓና ክብል ፍቐዱለይ! ብቐዳምነት …

እዛ ሰሙን ኣብ ታሪኽ ሕዝቢ ኤርትራን ታሪኽ ሕዝቢ ታሚልን (“ክፍሊ” ስሪላንካ) ፍሉይ ትርጉም ዘለዋ እያ። ሕዝቢ ኤርትራ ነቲ ድሕሪ 30 ዓመት፡ ዝተጓናጸፎ ነጻነት ኸብዕል ክሸባሸብ ከሎ፣ ሕዝቢ ታሚል ግን ነቲ ልዕሊ 25 ዓመት ዝተቓለሰሉ ገድሊ ብዓወት ዘይኮነስ ብኽስረት : ስለዝዛዘሞ፡ ኣብ ክቱር ጓሂ ይርከብ። እዚ ኣብዛ ሰሙን ኣብ ስሪላንካ ዝተፈጸመ …

እቲ ዝሓለፈ ናይ ናጽነት ቃልሲ ብሩህ ኢዩ ነይሩ። በዓይነቱ ከኣ ካብዚ ሕጂ እነካይዶ ዘሎና ናይ ሓርነት ቃልሲ ይፍለ። ኢትዮጵያ ከም ሓንቲ ባዕዳዊት ገዛኢት ሃገር ትልለ ነይራ፤ ህዝቢ ኤርትራ ብቐሊሉ ፈታዊኡን ጸላኢኡን ከለሊ ኪኢሉ። ነቲ ዝካየድ ዝነበረ ቃልሲ ድማ ብዘየማትእ ክድግፎ ኪኢሉ። ናይ ሕጂ ግን እቲ ናጽነት ዝበሃል ንሽሙ “ኤርትራ ነጻ” …

እመበት እለን ድማ ሰበይቲ ኣይተ ሰሎሞን ሃብሮም በዓልቲ ኒሕ ነበራ “ ክብሉ የዘንትውለን ዓበይቲ ጸዓዘጋን ሃዘጋን። ርግጽ፡ ብቑንጣሮ ድኣ ኰይኑ’ምበር፡እምበይተይ እለን ምዕቲ ሰበይቲ ምንባረን ዝሕብሩ ኣብ ጽሑፍ ዝሰፈሩ ሐበረታታት ኣለዉ። መሸም ኣብ ጽሑፍ ዝሰፈረ ብሂል ወይ ዛንታ ብኢደወነንካ ንኸተማሓይሾ ፣ ከተጋንኖ፣ ከተቓምሞ፣ ኣዝዩ ኣጸጋሚ ኢዩ ዝኾነካ። ስለዚ ካብ ሚእቲ ዓመት ንላዕሊ ዕድመ …

ብኣጋጣሚ ሾሞንተ መጋቢት ዓለምለኻዊ በዓል ደቀንስትዮ ብሃገርን ኣህጉራውን ደረጃ ብክብ ዝበለ ክብዕል ከሎ፡ ኣብዚ ኩቡር በዓል’ዚ ደቀንስትዮ ንሑሉፍ ታሪኽ ጠቀስ  ድሕረባይታዊ ኣመጻጽአንን፡ ኣብ ዝተፋላለያ ሃገራት ዓለምና፡ ኣብቲ ዝነብራሉ ሕብረተሰብ በብድረጅኡ ካብ ነዊሕ ኣትሒዘን ዘሕለፈኦ መሪር ስቓይን ድርብ ጭኮናን፡ ከም ደቀንስትዮ ኣብኡ ዝተሞርኮሰ ዘሕለፈኦ ታሞኩሮአንን፡ ከምኡ ውን ኣብ ኩሉ ዝተኻየደ መስርሕ …

ዝኸበርኩም ሓለፍቲ ሰራዊት ዲክታቶር ኢሳያስ ንሰራዊት ኤርትራ ካብ ኲናት ናብ ኲናት ካብ ዝድጒሎ እንሆ ዓሰርተ ዓመታት ሓሊፎም፣ ሕጂ ድማ ሕሉፍ ሓሊፉ ምስ ሕቡራት መንግስትታትይፋጠጥ ኣሎ፣ ንውግኣት ክዌትን ዒራቕን ንድሕሪት ተመሊስና እንተ ርኢና። ቤት ምኽሪ ጸጥታ ሕቡራት መንግስትታት “ግደፍ ! ወይ ተመለስ !” ዝብል ውሳነ ምስ ዘሕልፍ ወተሃደራዊ ስጒምቲ ንምውሳድ ቅሩብ …

ኢሳያስ ንህዝቢ ዝጠቅም ክዛረብ ኢዩ ኢለ ዘይኰነስ “ሎሚ’ኸ እንታይ’ኮን ክዛረብ ይኸውን?” ብዝብል ሓሳብ ተመርኵሰ ብናይ ሓድሽ ዓመት ምኽንያት ዝገበሮ ቃለ-መሕተት ምስ ሰማዕኩ፡ ከም ትጽቢተይ ድሙ ከም ቀደሙ ኰይኑ ረኸብክዎ። “ወያኔ!ወያኔ!ከደመቲ!ከደምቲ!ትማእዘዝቲ ወዘተ.” እዘን ቃላት እዚኣተን ብዘይምግናን ን10 ዓመታት ዝኣክል ኣጽሚመናና ኢየን። መቸስ ንኽኢትሰምዖ ሓድ ሓደ ግዜ ዘስሕቕ ኢዩ። ኢሳያስ “ወያኔ ኩሉ …

እዚኣ ዛንታ ነቶም ብሓይሊ ዝተዓስከሩ ግዳያት ዘይኮነ ነቶም ኣብ ላዕለዋይ ጸፍሒ ሰራዊት ኤርትራ ዝርከቡ ኣባላት ዝተጻሕፈት እያ። ሓደ ሰብኣይ ንሓንቲ ጽብቕቲ በዓልቲ ሓዳር ሰበይቲ ሰለዝደለያ፡ ሓደ እከይ መደብ ኣውጺኡ፡ ሸያጥ ጠስሚ ተመሲሉ ማዕጾ ገዝኣ ኳሕኲሐ። ብዓል ቤታ ማዕጾ ምስ ኸፈተ አብ ቆርበት ዝተመልአ ጠስሚ ብኣዝዩ ሕሱር ዋጋ ከም ዝሸይጥ ዘሎ ነገሮ። …